Lateralizacja to inaczej funkcjonalna przewaga stronna, czyli preferencja oka, ucha, ręki i nogi po tej samej stronie ciała. Jeśli dominuje u nas prawa ręka, oko, noga i ucho oznacza to, że jesteśmy zlateralizowani prawostronnie, jeżeli lewa ręka, oko, noga i ucho - lewostronnie. Wystąpić może również lateralizacja skrzyżowana (wówczas dominuje np. lewe oko i prawa ręka – nie jest to zaburzeniem rozwojowym) oraz lateralizacja nieustalona ( dominuje wtedy np. lewe oko i obie ręce).
W latach siedemdziesiątych XX w. leworęczność była uważana za przejaw pewnej ułomności. Często zdarzało się, że rodzice próbowali tę cechę ”naprawiać” i zmuszali swoje leworęczne dzieci do posługiwania się prawą ręką, np. przywiązując lewą do krzesła. Maluch sięgając po zabawkę czy czekoladkę budził zdziwienie bliskich i natychmiastową reakcję: „Przełóż zabawkę do prawej rączki”. Rodzice tłumaczyli swoje zachowania dobrem dziecka. Jednak takie zachowania mogły skutkować wieloma zaburzeniami w sferze emocji, trudnościami w czytaniu i pisaniu oraz zaburzeniami koncentracji.
Na szczęście minęły czasy „ uczenia” praworęczności. Trzeba jednak zauważyć, że osoby leworęczne do tej pory napotykają rozmaite trudności w świecie, który urządzony został z myślą o wygodzie głównie osób praworęcznych.
Powinniśmy zatem poświęcić dzieciom czas na pracę nad odpowiednią postawą i prawidłowym ułożeniem ciała, ponieważ jest to niezbędne, aby sylwetka i ruchy dzieci były harmonijne i odpowiednio skoordynowane. Możemy im pomóc, np. w momencie gdy dziecko trzyma kredkę czy pióro, najlepiej aby to robiło palcem wskazującym oraz kciukiem, przy zachowaniu odległości od palców do końcówki piszącej około 2 cm. Istotne jest również to, aby zeszyt był nieco przekręcony w prawo, pod kątem ok 45*, co pozwala uzyskać leworęcznej osobie lepszą płynność ruchów i widoczność.
W szkole dziecko leworęczne powinno mieć sąsiada po swojej prawej stronie, aby oboje nie przeszkadzali sobie podczas pisania. W początkowej fazie nauki pisania dziecko powinno używać ołówka – eliminuje to różne utrudnienia. Obie stopy dziecka powinny być oparte o podłogę, a przedramiona o stół. Plecy powinny być proste, a tułów lekko oddalony od ławki. Taka pozycja podczas pisania zapewnia swobodę ruchów rąk i jest optymalna dla dziecka.
W sklepach internetowych, czy też stacjonarnych można znaleźć artykuły zaprojektowane z myślą o leworęcznych, jak specjalne ołówki, pióra, nożyczki, zestawy geometryczne, zeszyty ćwiczeń z ukośnie ułożoną liniaturą oraz wiele innych. Warto zakupić takie przybory, ponieważ znacznie ułatwią życie osób leworęcznych, a zwłaszcza tym najmłodszym.
Bibliografia:
1. Miesięcznik „Nauczycielka Szkoły Podstawowej”, Ediba 2017, nr 69, s. 10.
2. Leworęczność. Dziecko leworęczne w szkole.